Monks, these eight worldly conditions spin after the world, and the world spins after these eight worldly conditions. Which eight?

Tám thế gian pháp này, này các Tỷ-kheo, tùy chuyển thế giới. Thế giới tùy chuyển theo tám pháp thế gian này. Thế nào là tám ?

Gain, loss, status, disgrace, censure, praise, pleasure, & pain. These are the eight worldly conditions that spin after the world, and the world spins after these eight worldly conditions.

Lợi dưỡng và không lợi dưỡng, danh vọng và không danh vọng, chỉ trích và tán thán, an lạc và đau khổ. Tám pháp thế gian này, này các Tỷ-kheo, tùy chuyển thế giới. Thế giới tùy chuyển theo tám pháp thế gian này.

For an uninstructed run-of-the-mill person there arise gain, loss, status, disgrace, censure, praise, pleasure, & pain. For a well-instructed disciple of the noble ones there also arise gain, loss, status, disgrace, censure, praise, pleasure, & pain. So what difference, what distinction, what distinguishing factor is there between the well-instructed disciple of the noble ones and the uninstructed run-of-the-mill person?"

Với kẻ phàm phu không nghe pháp, này các Tỷ-kheo, sanh ra lợi dưỡng, không lợi dưỡng, danh vọng, chỉ trích, tán thán, an lạc, đau khổ. Với vị Thánh đệ tử nghe pháp, cũng sanh ra lợi dưỡng, không lợi dưỡng, danh vọng, chỉ trích, tán thán, an lạc, đau khổ. Ở đây, này các Tỷ-kheo, có đặc thù gì, thù thắng gì, có sai khác gì giữa vị Thánh có nghe pháp và kẻ phàm phu có không nghe pháp ?

"For us, lord, the teachings have the Blessed One as their root, their guide, & their arbitrator. It would be good if the Blessed One himself would explicate the meaning of this statement. Having heard it from the Blessed One, the monks will remember it."

Bạch Thế Tôn, các pháp lấy Thế Tôn làm căn bản, lấy Thế Tôn làm chỉ đạo, lấy Thế Tôn làm chỗ nương tựa. Lành thay, bạch Thế Tôn, xin Thế Tôn giảng cho ý nghĩa của lời nói này. Sau khi nghe Thế Tôn, các Tỷ-kheo sẽ thọ trì.

-"In that case, monks, listen & pay close attention. I will speak."

-"Vậy này các Tỷ-kheo, hãy lắng nghe và suy niệm kỹ, ta sẽ nói."

-"As you say, lord,"
The monks responded.

-"Thưa vâng, bạch Thế Tôn."
Các tỷ-kheo ấy vâng đáp Thế Tôn.

The Blessed One said,
-"Gain arises for an uninstructed run-of-the-mill person. He does not reflect, 'Gain has arisen for me. It is inconstant, stressful, & subject to change.' He does not discern it as it actually is.

Thế tôn nói như sau :
-" Với kẻ phàm phu không nghe pháp, này các Tỷ-kheo, khởi lên lợi dưỡng. Vị ấy không có suy tư : "Lợi dưỡng này khởi lên nơi ta, lợi dưỡng ấy vô thường, khổ, biến hoại". Vị ấy không như thật rõ biết."

"Loss arises for an uninstructed run-of-the-mill person. He does not reflect, 'Loss has arisen for me. It is inconstant, stressful, & subject to change.' He does not discern it as it actually is.

Với kẻ phàm phu không nghe pháp, này các Tỷ-kheo, khởi lên không lợi dưỡng. Vị ấy không có suy tư : "Không lợi dưỡng này khởi lên nơi ta, không lợi dưỡng ấy vô thường, khổ, biến hoại". Vị ấy không như thật rõ biết.

The Blessed One said,
-"Status arises for an uninstructed run-of-the-mill person. He does not reflect, 'Status has arisen for me. It is inconstant, stressful, & subject to change.' He does not discern it as it actually is.

Với kẻ phàm phu không nghe pháp, này các Tỷ-kheo, khởi lên danh vọng . Vị ấy không có suy tư : "Danh vọng này khởi lên nơi ta, danh vọng ấy vô thường, khổ, biến hoại". Vị ấy không như thật rõ biết.

The Blessed One said,
-"Disgrace arises for an uninstructed run-of-the-mill person. He does not reflect, 'Disgrace has arisen for me. It is inconstant, stressful, & subject to change.' He does not discern it as it actually is.

Với kẻ phàm phu không nghe pháp, này các Tỷ-kheo, khởi lên không danh vọng. Vị ấy không có suy tư : "Không danh vọng này khởi lên nơi ta, không danh vọng ấy vô thường, khổ, biến hoại". Vị ấy không như thật rõ biết.

The Blessed One said,
-"Censure arises for an uninstructed run-of-the-mill person. He does not reflect, 'Censure has arisen for me. It is inconstant, stressful, & subject to change.' He does not discern it as it actually is.

Với kẻ phàm phu không nghe pháp, này các Tỷ-kheo, khởi lên chỉ trích. Vị ấy không có suy tư : "Chỉ trích này khởi lên nơi ta, chỉ trích ấy vô thường, khổ, biến hoại". Vị ấy không như thật rõ biết.

The Blessed One said,
-"Praise arises for an uninstructed run-of-the-mill person. He does not reflect, 'Praise has arisen for me. It is inconstant, stressful, & subject to change.' He does not discern it as it actually is.

Với kẻ phàm phu không nghe pháp, này các Tỷ-kheo, khởi lên tán thán . Vị ấy không có suy tư : "Tán thán này khởi lên nơi ta, tán thán ấy vô thường, khổ, biến hoại". Vị ấy không như thật rõ biết.

The Blessed One said,
-"Pleasure arises for an uninstructed run-of-the-mill person. He does not reflect, 'Pleasure has arisen for me. It is inconstant, stressful, & subject to change.' He does not discern it as it actually is.

Với kẻ phàm phu không nghe pháp, này các Tỷ-kheo, khởi lên an lạc. Vị ấy không có suy tư : "An lạc này khởi lên nơi ta, an lạc ấy vô thường, khổ, biến hoại". Vị ấy không như thật rõ biết.

The Blessed One said,
-"Pain arises for an uninstructed run-of-the-mill person. He does not reflect, 'Pain has arisen for me. It is inconstant, stressful, & subject to change.' He does not discern it as it actually is.

Với kẻ phàm phu không nghe pháp, này các Tỷ-kheo, khởi lên khổ. Vị ấy không có suy tư : "Khổ này khởi lên nơi ta, khổ ấy vô thường, khổ, biến hoại". Vị ấy không như thật rõ biết.

His mind remains consumed with the gain. His mind remains consumed with the loss. His mind remains consumed with the status.His mind remains consumed with the disgrace. His mind remains consumed with the censure. His mind remains consumed with the praise. His mind remains consumed with the pleasure. His mind remains consumed with the pain.

Lợi dưỡng xâm nhập tâm của người ấy và an trú, không lợi dưỡng xâm nhập tâm của người ấy và an trú, danh vọng xâm nhập tâm của người ấy và an trú, không danh vọng xâm nhập tâm của người ấy và an trú, chỉ trích xâm nhập tâm của người ấy và an trú, tán thán xâm nhập tâm của người ấy và an trú, an lạc xâm nhập tâm của người ấy và an trú, đau khổ xâm nhập tâm của người ấy và an trú.

He welcomes the arisen gain and rebels against the arisen loss. He welcomes the arisen status and rebels against the arisen disgrace. He welcomes the arisen praise and rebels against the arisen censure. He welcomes the arisen pleasure and rebels against the arisen pain.

Người ấy thuận ứng với lợi dưỡng được khởi lên và nghịch ứng với không lợi dưỡng ; thuận ứng với danh vọng được khởi lên và nghịch ứng với không danh vọng ; thuận ứng với tán thán được khởi lên và nghịch ứng với chỉ trích ; thuận ứng với an lạc được khởi lên và nghịch ứng với đau khổ.

As he is thus engaged in welcoming & rebelling, he is not released from birth, aging, or death; from sorrows, lamentations, pains, distresses, or despairs. He is not released, I tell you, from suffering & stress.

Người ấy đầy đủ thuận ứng, nghịch ứng như vậy, không có giải thoát khỏi sanh, già, chết, sầu, bi, khổ, ưu, não. Ta nói rằng, người ấy không thoát khỏi khổ.

Now, gain arises for a well-instructed disciple of the noble ones. He reflects, 'Gain has arisen for me. It is inconstant, stressful, & subject to change.' He discerns it as it actually is.

Với vị Thánh đệ tử có nghe pháp, này các Tỷ-kheo, khởi lên lợi dưỡng. Vị ấy có suy tư : "Lợi dưỡng này khởi lên nơi ta, lợi dưỡng ấy vô thường, khổ, biến hoại". Vị ấy như thật rõ biết.

Loss arises. He reflects, 'Loss has arisen for me. It is inconstant, stressful, & subject to change.' He discerns it as it actually is.

Khởi lên không lợi dưỡng. Vị ấy có suy tư : "Không lợi dưỡng này khởi lên nơi ta, không lợi dưỡng ấy vô thường, khổ, biến hoại". Vị ấy như thật rõ biết.

Status arises. He reflects, 'Status has arisen for me. It is inconstant, stressful, & subject to change.' He discerns it as it actually is.

Khởi lên danh vọng. Vị ấy có suy tư : "Danh vọng này khởi lên nơi ta, danh vọng ấy vô thường, khổ, biến hoại". Vị ấy như thật rõ biết.

Disgrace arises. He reflects, 'Disgrace has arisen for me. It is inconstant, stressful, & subject to change.' He discerns it as it actually is.

Khởi lên không danh vọng. Vị ấy có suy tư : "không danh vọng này khởi lên nơi ta, không danh vọng ấy vô thường, khổ, biến hoại". Vị ấy như thật rõ biết

Censure arises. He reflects, 'Censure has arisen for me. It is inconstant, stressful, & subject to change.' He discerns it as it actually is.

Khởi lên chỉ trích. Vị ấy có suy tư : "Chỉ trích này khởi lên nơi ta, chỉ trích ấy vô thường, khổ, biến hoại". Vị ấy như thật rõ biết

Praise arises. He reflects, 'Praise has arisen for me. It is inconstant, stressful, & subject to change.' He discerns it as it actually is.

Khởi lên tán thán. Vị ấy có suy tư : "Tán thán này khởi lên nơi ta, tán thán ấy vô thường, khổ, biến hoại". Vị ấy như thật rõ biết

Pleasure arises. He reflects, 'Pleasure has arisen for me. It is inconstant, stressful, & subject to change.' He discerns it as it actually is.

Khởi lên an lạc. Vị ấy có suy tư : "An lạc này khởi lên nơi ta, an lạc ấy vô thường, khổ, biến hoại". Vị ấy như thật rõ biết

Pain arises. He reflects, 'Pain has arisen for me. It is inconstant, stressful, & subject to change.' He discerns it as it actually is.

Khởi lên khổ đau. Vị ấy có suy tư : "Khổ này khởi lên nơi ta, khổ ấy vô thường, khổ, biến hoại". Vị ấy như thật rõ biết

-His mind does not remain consumed with the gain.

-His mind does not remain consumed with the loss.

-His mind does not remain consumed with the status.

-His mind does not remain consumed with the disgrace.

-His mind does not remain consumed with the censure.

-His mind does not remain consumed with the praise.

-His mind does not remain consumed with the pleasure.

-His mind does not remain consumed with the pain.

-Lợi dưỡng này không xâm nhập tâm của vị ấy và an trú.
-Không lợi dưỡng không xâm nhập tâm của người ấy và an trú.
-Danh vọng không xâm nhập tâm của người ấy và an trú.
-Không danh vọng không xâm nhập tâm của người ấy và an trú.
-Chỉ trích không xâm nhập tâm của người ấy và an trú.
-Tán thán không xâm nhập tâm của người ấy và an trú.
-An lạc không xâm nhập tâm của người ấy và an trú.
-Đau khổ không xâm nhập tâm của người ấy và an trú".

He does not welcome the arisen gain, or rebel against the arisen loss. He does not welcome the arisen status, or rebel against the arisen disgrace. He does not welcome the arisen praise, or rebel against the arisen censure. He does not welcome the arisen pleasure, or rebel against the arisen pain. As he thus abandons welcoming & rebelling, he is released from birth, aging, & death; from sorrows, lamentations, pains, distresses, & despairs. He is released, I tell you, from suffering & stress.

Người ấy không thuận ứng với lợi dưỡng được khởi lên và không nghịch ứng với không lợi dưỡng ; không thuận ứng với danh vọng được khởi lên và không nghịch ứng với không danh vọng ; không thuận ứng với tán thán được khởi lên và không nghịch ứng với chỉ trích ; không thuận ứng với an lạc được khởi lên và không nghịch ứng với đau khổ ; Vị ấy do đoạn tận thuận ứng, nghịch ứng như vậy, nên giải thoát khỏi sanh, già, chết, sầu, bi, khổ, ưu, não. Ta nói rằng, vị ấy thoát khỏi khổ.

This is the difference, this the distinction, this the distinguishing factor between the well-instructed disciple of the noble ones and the uninstructed run-of-the-mill person.

Đây là đặc thù, này các Tỷ-kheo, đây là thù thắng, đây là sai biệt giữa vị Thánh đệ tử có nghe pháp và kẻ phàm phu không nghe pháp.

	Gain/loss,
	status/disgrace,
	censure/praise,
	pleasure/pain:
these conditions among human beings
are 	inconstant,
	impermanent,
	subject to change.



Knowing this, the wise person, mindful,
ponders these changing conditions.
Desirable things 	don't charm the mind,
undesirable ones 	bring no resistance.

His welcoming
& rebelling 	
    are scattered,
	gone to their end,
	do not exist.
Knowing the dustless, 
    sorrowless state,
he 	discerns rightly,
	has gone, beyond becoming,
	to the Further Shore.

Lợi dưỡng/ không lợi dưỡng,
Danh vọng/ không danh vọng
Chỉ trích /và tán thán
An lạc /và đau khổ
Những pháp này vô thường
Không thường hằng biến diệt




Biết chúng giữ chánh niệm
Bậc trí quán biến diệt
Pháp khả ái, không động
Không khả ái, không sân
Các pháp thuận hay nghịch
Được tiêu tan không còn



Sau khi 
	 biết con đường
Không trần cấu 
không sầu
Chơn chánh biết sanh hữu
Đi đến bờ bên kia